Το φρέσκο ψάρι είναι η αδυναμία σας στις διακοπές, ανυπομονείτε να κάτσετε σε ένα τραπέζι με θαλασσινά δίπλα στη θάλασσα.
Πώς όμως ψαρεύεται και πώς διανέμεται στις τοπικές ταβέρνες;
Το καϊκι κύριος προμηθευτής φρέσκου ψαριού
Η Ελλάδα επιμένει στον παραδοσιακό τρόπο αλιείας καθώς αποτελεί παράδοση χιλιάδων ετών.
Οι στόλοι με καϊκια που θα δείτε σε πολλά λιμάνια της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, προμηθεύουν με φρέσκο ψάρι τα νοικοκυριά και τις ταβέρνες της κάθε περιοχής.
Τα καϊκια πωλούν επιτόπου την ψαριά τους, τις περισσότερες φορές αμέσως μόλις πιάσουν λιμάνι. Τα μεγαλύτερα καϊκια, που πιάνουν μεγάλες ποσότητες και μεγαλύτερα ψάρια, τα πωλούν καί σε ιχθυοπωλεία.
Σε περιοχές με μεγάλους αλιευτικούς στόλους υπάρχουν αυτοσχέδιες αγορές με πάγκους πάνω στο λιμάνι. Μόλις καταφθάνουν τα αλιευτικά γεμάτα ψάρια, οι ψαριές πωλούνται επι τόπου στο κοινό. Κάτι τέτοιο γίνεται στη Βάρκιζα, το παραθαλάσσιο προάστιο της Αθήνας.
Τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας στο άλλο άκρο, διατίθενται αποκλειστικά στο εμπόριο κατεψυγμένα. Επίσης η διατροφή τους είναι τυποποιημένη καθώς τρέφονται με ιχθυοτροφές.
Καϊκι καθώς επιστρέφει στο λιμάνι περιτριγυρισμένο από γλάρους
Για φρέσκο ψάρι στα νησιά λοιπόν;
Τα περισσότερα καϊκια βρίσκονται στα νησιά οπότε εκεί θα απολαύσω φρέσκο ψάρι. Σωστά; Λάθος!
Περισσότερα καϊκια διαθέτει η ηπειρωτική Ελλάδα παρά η νησιωτική. Τα μικρά νησιά έχουν πολύ μικρούς αλιευτικούς στόλους. Σε νησιά με μεγάλη τουριστική κίνηση, όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος, η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη και δεν μπορούν να την καλύψουν τα καϊκια.
Δεν είναι έκπληξη ότι τα τοπικά πιάτα των νησιών αποτελούνται κυρίως απο γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα.
Ψάρια που αλιεύονται
Μερικά απο τα είδη ψαριών που αλιεύονται ανάλογα με την εποχή είναι τα εξής:
- γαρίδες
- χταπόδι
- γαύρος
- λούτσος
- μπαρμπούνι
- κολιός
- μελανούρι
- καλαμάρι
- σαυρίδια
- κουτσομούρα
- κοκκινόψαρα
- συναγρίδα
- γόπα
- μαρίδα
- παλαμήδες
- σφυρίδα
- σαργοί
- μπακαλιαράκια
- τόνος
- φαγκρί
- μπακαλιάρος
- αθερίνα
- ρίκια
- τσιπούρα
- σαρδέλα
- θράψαλα
- ξιφίας
- ζαργάνα
- λαβράκι
Θα τα απολαύσετε στις ψαροταβέρνες σε όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας.
Πως ψαρεύει το καϊκι
Καϊκι καθώς ψαρεύει με δίχτυα
Το ψάρεμα στην πιο απλή του μορφή γίνεται με δίχτυα. Ο ψαράς ρίχνει τα δίχτυα απο την πρύμνη του καϊκιού, προσεκτικά για να μην μπλεχτούν.
Εξοπλισμός διχτυάρικου καϊκιού
Στην παραπάνω φωτογραφία διακρίνεται καθαρά ο εξοπλισμός ενός διχτυάρικου καΪκιού.
Ο πρώτος κύλινδρος αριστερά, στην πλώρη, είναι η ανέμη που σηκώνει τα δίχτυα απο τη θάλασσα. Οι δύο κύλινδροι στη μέση είναι το βίντσι που τραβάει τα δίχτυα απο την ανέμη. Δεξιά, στην πρύμνη, βλέπετε το τιμόνι του καϊκιού, τη λαγουδέρα.
Ψάρεμα τύπου γρι-γρι
Στη φωτογραφία διακρίνεται ο εξοπλισμός για ψάρεμα τύπου γρι-γρι.
Δεξιά, οι τρείς μπλε κύλινδροι, είναι το βίντσι που τραβάει τα δίχτυα. Στη μέση με το πορτοκαλί χρώμα είναι τα πυροφάνια που ρίχνονται στη θάλασσα και με το φως τους προσελκύουν τα ψάρια. Διακρίνονται επίσης τα τελάρα που θα μπούν τα ψάρια.
Σύντομη ιστορία
Η ιστορία της αλιείας στην Ελλάδα ξεκινάει στο προϊστορικό σπήλαιο Φράχθι, στο χωριό Κοιλάδα της Αργολίδας, όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα οστά ψαριών.
Το προϊστορικό σπήλαιο Φράχθι
Τα πρώτα ίχνη θαλασσινών που εμφανίζονται είναι πεταλίδες και θαλάσσια σαλιγκάρια που αφθονούν στις βραχώδης ακτές και χρονολούνται πριν από 13.000 χρόνια.
Πριν 11.000 χρόνια εμφανίζονται οστά τόνου, ένα είδος που ψαρεύεται μόνο σε βαθιά νερά, στις Κυκλάδες και στην ανατολική Εύβοια. Είναι άγνωστο με ποιά μέσα ο προϊστορικός άνθρωπος ψάρευε σε τέτοια νερά.